If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Егер веб фильтрлерін қолдансаң, *.kastatic.org мен *.kasandbox.org домендері бұғатталмағанын тексер.

Негізгі бет

Негізгі жасушалық құрылымдарға шолу

Негізгі терминдер

ТерминМағынасы
ЖасушаТірі заттардың негізгі бірлігі
ОрганоидтарБелгілі бір функцияны орындайтын мамандандырылған жасушалық құрылым

Негізгі жасуша органоидтары

ОрганоидтарФункциясыБарлық жасушаларда бар ма?
Жасуша мембранасыЖасушаны қолдайды/қорғайды; жасушаның ішіне / сыртына заттардың қозғалысын басқарады; жасушаны қоршаған ортадан бөледіИә
Жасуша қабырғасыЖасушаны қолдау / қорғау үшін жасуша мембранасын қоршап тұрған қатты, берік құрылымЖоқ
ЦитоплазмаБасқа органеллаларды қамтитын жасуша мембранасының ішіндегі мөлдір, қою, желе тәрізді затИә
РибосомаЦитоплазмада жүзетін (немесе эндоплазмалық торға бекітілген) ақуыздар жасайтын кішкентай денелерИә
Жасуша қабырғасы, жасуша мембранасы, рибосома және цитоплазмасы бар бактерия жасушасы

Жасуша қозғалысының құрылымдары

ОрганоидтарФункциясы
ФлагеллаҚамшы/құйрық тәрізді құрылым жасушаны алға жылжытуға көмектеседі
КірпікшеЖасушаны қоршап тұратын және оның қозғалуына көмектесетін шаш тәрізді қысқа құрылым
ЖалғанаяқЖасушаның «жылжуына» мүмкіндік беретін цитоплазманың жасуша мембранасына кеңеюі
Кірпікшелер, псевдоподия және флагелла таңбаланған үш біржасушалы организмдердің суреті.
Сурет OpenStax College, Biology дереккөзінен алынған, CC BY 4.0.

Жасушаның негізгі құрылымдары туралы тағы не білуім керек?

  • Барлық жасушаларда генетикалық ақпарат болады. Барлық тіршілік иелерінде жасушалық әрекеттерге нұсқау беретін генетикалық ақпарат болуы керек. Кейбір жасушалар осы генетикалық ақпаратты ядрода сақтайды, ал басқалары оны басқаша сақтайды.
  • Жасуша қабырғасы мен жасуша мембранасы бірдей емес. Барлық жасушаларда жасуша мембранасы болады, бірақ барлық жасушаларда жасуша қабырғасы болмайды. Жасушалардың қабырғалары өте қатты, бұл жасушаның қозғалуын қиындатады. Олар көптеген заттардан тұруы мүмкін, бірақ өсімдік жасушасындағы жасуша қабырғалары бактерия жасушаларынан өзгеше.